Βάρος

Στη ζωή την έρμη πολλά πράγματα μπορεί να μας γίνουν βάρος. Όπως τώρα, που ζούμε με το καθημερινό βάρος μιας πανδημίας, που ούτε το διανοούμασταν ότι θα μας επισκεφθεί αίφνης μία καλή πρωία, που ζούμε με το καθημερινό βάρος νέων μέτρων και νέων περιορισμών, που ζούμε με το βάρος όλων αυτών που μας κυβερνούν, εάν αυτό που βιώνουμε μπορεί να λογισθεί ως διακυβέρνηση.

Σε αυτό το καταθλιπτικό σκηνικό, που άλλους μας έχει πλήξει λιγότερο κι άλλους περισσότερο, μία από τις ελάχιστες απολαύσεις που μας έχουν απομείνει είναι το οικογενειακό μάζωμα γύρω από το τραπέζι και η συνακόλουθη κατανάλωση ενός καλού κρασιού. Κι, ευτυχώς, κρασιά πλέον υπάρχουν πάμπολλα, δεν προλαβαίνει κανείς να τα παρακολουθήσει, καθώς κάθε μέρα βγαίνουν στην αγορά καινούργιες ετικέτες από μικρά κτήματα, τόσο της Κύπρου και της Ελλάδας όσο και πολλών άλλων οινοπαραγωγών χωρών. Κι, ευτυχώς, πάλι, που το διαδικτυακό εμπόριο διανύει περίοδο τρομερής άνθησης, οπότε, με ένα-δυο κλικ στο έξυπνο κινητό ή στον πανέξυπνο υπολογιστή, όλου του κόσμου τα κρασιά μπορούν να φθάσουν εύκολα στην πόρτα μας.

Ένα τέτοιο κρασί, που παρήγγειλα διαδικτυακά, δοκίμασα ψες. Κόκκινο από τον αμπελώνα της Κρήτης. Καμωμένο από τις ποικιλίες Syrah, Grenache και Carignan και μεγαλωμένο σε δρύινα βαρέλια γαλλικής δρυός, στήθηκε από νωρίς στο τραπέζι μου, για να συντροφεύσει το δείπνο της φαμίλιας. Το χρώμα έπεσε βαρύ κι αδιαπέραστο στο ποτήρι, τέτοια πυκνότητα καιρό είχα να συναντήσω. Ζυγώνω το κολονάτο στη μύτη: ένα ξύλο τυλιγμένο στη βανίλια της δρυός άρχισε να μου δίνει… ξύλο. Πολύ ξύλο, βρε αδερφέ, πολύ πράμα. Πάντα μιλάω για τα δικά μου γούστα και τη δική μου οινική αντίληψη, άλλος, είμαι σίγουρος, θα το μυρίσει και θα πει: εδώ είμαστε, αυτό είναι κρασί, βαρύ, βαρβάτο πράγμα! Όπως να βλέπει κάποιος μία γυναίκα έντονα βαμμένη, με αυτά τα μακριά, γατίσια νύχια, ενδεχομένως με μερικά «στρασάκια» επάνω, καμπόσα χρυσαφικά και φανταχτερό ντύσιμο και να τρελαίνεται, ενώ προσωπικώς τη θεωρώ καρναβάλι, έτσι και με το κρασί, περί ορέξεως κολοκυθόπιτα, που λένε και οι αδελφοί ημών Ελλαδίτες. Επιστρέφω στο κρητικό κόκκινο. Το δοκίμασα. Καλή συμπύκνωση, καλές τανίνες, αλλά όλα περιβεβλημένα από το ξύλο, αυτή την αίσθηση ότι γλύφεις το βαρέλι μέσα στο οποίο το κρασί ωρίμασε. Ένα εργαλείο, ένα οινικό, μαγικό εργαλείο, το δρύινο βαρέλι, έγινε βάρος για το κρασί. Βάρος, βάρος, βάρος, που θα το κουβαλάει μαζί του μέχρι τα βαθιά του γεράματα. Γιατί, αυτό το υπερβολικό κατ’ εμέ ξύλο δεν πρόκειται να ισορροπήσει ποτέ μέσα στο κρασί, το οποίο όσο θα ωριμάζει και το φρούτο θα καταλαγιάζει, θα έχει να αντιμετωπίσει όλο αυτό το δρύινο φορτίο. Άνιση μάχη, χαμένη εκ προοιμίου.

Το έχω ξαναπεί. Μάθαμε να προσθέτουμε μόνο στο κρασί, να το φορτώνουμε. Δώσε εκχύλιση, δώσε τανίνες, δώσε αλκοόλη, δώσε ξύλο, δώσε, δώσε, δώσε. Ε, δεν γίνεται έτσι, όμως. Κάποτε θα πρέπει να αποδεχθούμε το κρασί όπως αυτό προκύπτει από τη φύση του. Έτσι, απλά κι ανεπιτήδευτα. Να αφήσουμε το αμπέλι να εκφραστεί ανεμπόδιστα, όπως είναι. Όλα τα υπόλοιπα να τα χειριστούμε με σύνεση. Και, κυρίως, το βαρέλι. Να το χρησιμοποιούμε με σωφροσύνη, τόσο όσο χρειάζεται για να περάσει το κρασί την αναγκαία, εάν πρόκειται για οίνο παλαίωσης, διαδικασία της μικροοξυγόνωσης, χωρίς να μετατρέπουμε ένα άριστο οινολογικό εργαλείο σε φονιά.

Πάντοτε έλεγα ότι η υπέρτατη, η ανυπέρβλητη μορφή γούστου είναι η απλότης. Αν κανείς καταφέρει μέσα στην απλότητά του, χωρίς φτιασίδια, χωρίς φρου-φρου και αρώματα, να είναι καθαρός, περιποιημένος, αρμονικός και ισορροπημένος, συμβαδίζοντας πάντοτε με το καλούπι και την ηλικία του, τότε αυτός ο κάποιος (ή η κάποια) έχει καταφέρει να προσεγγίσει το υπέρτατο της αισθητικής, την απλότητα. Ομοίως και με το κρασί. Αν αυτό δείχνει να αποδέχεται τη φύση του, τη γεωγραφική, κλιματική και ποικιλιακή του προέλευση, την ιστορική του θέση μέσα στην πορεία του αμπελοοινικού γίγνεσθαι, τότε και μόνο τότε μπορεί να απευθυνθεί στον γνώστη κοιτώντας τον τίμια κι αγέρωχα στα μάτια.

06/01/2021