Πού είχαμε μείνει;

Μια βδομάδα και μία μέρα, 8 συναπτές ημέρες δεν βγήκα από τη μάντρα του σπιτιού μου. Κάθισα εδώ πέρα στο τσαρδί μου και μέτρησα τη δυστυχία του κόσμου. Τους νεκρούς στην Ιταλία, τις σορούς στην Ισπανία, στη Μεγάλη Βρετανία, στις ΗΠΑ του Τραμπ. Κάθισα δω στη γωνιά μου κι είδα πώς ένα μόριο πρωτεΐνης μπορεί να ρημάξει τον ντουνιά σε μια στιγμή. Κάθισα δω πέρα στο σπιτικό μου και τρόμαξα που είδα την ανημποριά μας μπρος σε μια τόσο δα αόρατη ύπαρξη, που είδα πόσο αδύναμοι είμαστε, έρμαια του κάθε ιού και της κάθε εγωπάθειάς μας.

Πέρασαν οκτώ ημέρες καλλωπισμού του κήπου, καθαριότητας, δουλειών που περίμεναν από καιρό να έρθει η ώρα τους, οκτώ μέρες με τα παιδιά μου αγκαλιά, να παίζω φιδάκι και μονόπολη και τόμπολα στο πάτωμα, πέρασε σε οκτώ ημέρες η ζωή μου όλη, ξανά, από μπροστά μου, από την αρχή-αρχή μέχρι σήμερα που θερίζει ο Covid-19. Κάποια στιγμή, λοιπόν, η ανάγκη για μερικές προμήθειες με ώθησε να στείλω στο 8998 το αρμόδιο μήνυμα ότι θα πεταχτώ στην υπεραγορά για να ψωνίσω. Το μήνυμα εγκρίθηκε, ήταν, άλλωστε, το πρώτο που έστελνα από την ημέρα της απαγόρευσης των άσκοπων μετακινήσεων, οπότε, επήρα το αμάξι μου κι όδευσα προς την Αλφαμέγα Ακροπόλεως. Εκεί, στο τμήμα της κάβας, συνάντησα τον υπεύθυνο, τον εξ Ελλάδος Γεώργιο, καλό παιδάκι, φρόνιμο, τακτικό, που αγαπάει αυτό που κάνει και προσπαθεί όσο μπορεί να γίνεται κάθε μέρα και καλύτερος. Μου λέει λοιπόν ο Γεώργιος: «αγωνιώ να διαβάσω τη συνέχεια για τον Διεθνή Διαγωνισμό Θεσσαλονίκης…».

Είχα, πράγματι, υποσχεθεί ότι θα παρέθετα κάποια περαιτέρω στοιχεία για τον τρόπο που αξιολογούνται οι κριτές σε έναν διαγωνισμό οίνου. Πώς, δηλαδή, με ποια μέθοδο η οργανωτική επιτροπή προσπαθεί να αξιολογήσει τη γευσιγνωστική επάρκεια, την εμπειρία και τη σταθερότητα κάθε κριτή που προσκαλεί να μετέχει στα εκάστοτε πάνελ. Θα μιλήσω για το τραπέζι μου, στο οποίο δοκιμάζαμε πέντε κριτές κι ένας βοηθός-κριτής, του οποίου η βαθμολογία δεν προσμετρούσε στο τελικό αποτέλεσμα, καθώς, οι βοηθοί-κριτές, ένας σε κάθε τραπέζι, πέντε στο σύνολο, παρίσταντο ως παρατηρητές-εκπαιδευόμενοι, με δικά τους έξοδα (αεροπορικά, ξενοδοχείο κτλ.). Ο καλύτερος από τους πέντε θα προσκαλείτο ως κανονικός κριτής στον επόμενο διαγωνισμό.

Ας μείνουμε, λοιπόν, στους πέντε κανονικούς κριτές του τραπεζιού 5, στο οποίο και μετείχα. Κάποια στιγμή έφθασε κοντά μας μία παρτίδα 17 κόκκινων κρασιών, που είχαν ως ποικιλιακή τους βάση το Cabernet Sauvignon. Δύσκολη αποστολή. Τα πλείστα στυφά, με έντονες τανίνες που μούδιαζαν τον ουρανίσκο, τα ούλα και το έσω άνω χείλος, καθιστώντας τη δοκιμή, ειδικά όσο η ώρα προχωρούσε και οι τανίνες στοιβάζονταν η μία πάνω στην άλλη, πολύ δύσκολη. Είναι αλήθεια ότι, όση εμπειρία και να έχει κανείς, δύσκολα τα φέρνει βόλτα με τόσα πολλά τανικά κόκκινα σε τόσο χρόνο. Άλλος ευκολότερα κι άλλος δυσκολότερα, όμως, ολοκληρώσαμε τη γευστική δοκιμή κι αρχίσαμε να συζητάμε μεταξύ μας τις βαθμολογίες μας. Όταν τελειώσαμε και παραδώσαμε το τελικό έντυπο με τις αξιολογήσεις μας, πλησίασε το τραπέζι μας εις εκ των διοργανωτών και μας διευκρίνισε ότι τα κρασιά με αριθμό 3 και 15, αν θυμάμαι καλά, πάντως δύο εκ των κρασιών της εν λόγω παρτίδας, ήταν απολύτως τα ίδια! Το ίδιο κρασί από την ίδια φιάλη! Εκεί, τα πράγματα σκούρυναν, για να μην πω ξέφυγαν. Γιατί ξέφυγαν; Θα το εξηγήσω όσο πιο απλά και κόσμια μπορώ. Προσωπικά εκνευρίστηκα, παρότι ως κριτής δεν είχα οποιαδήποτε ουσιώδη διαφορά στη βαθμολογία μου ανάμεσα στα δύο όμοια κρασιά, που όλοι νομίζαμε ως διαφορετικά. Είχα δώσει και στα δύο χάλκινο μετάλλιο. Αλλά, τι γίνεται με κάποιον, ο οποίος είχε βαθμολογήσει, για λόγους που δεν σχετίζονται απαραιτήτως με ανεπάρκεια, διαφορετικά τα δύο κρασιά, με μεγάλη ίσως απόκλιση;  Όταν ανακοινώνει κανείς ενώπιων όλης της ομάδας των γευσιγνωστών ότι δύο κρασιά ήταν τα ίδια και τα αυτά, και βλέπεις τις βαθμολογίες κάποιου ή κάποιων να αποκλίνουν σοβαρά μεταξύ τους, δεν είναι σαν να ακυρώνεις μπροστά στα μάτια όλων τους συγκεκριμένους κριτές; Δεν τους αποσπάς τη γη κάτω απ’ τα πόδια τους, δεν τους θέτεις υπό διαρκή αμφισβήτηση, εν τέλει, δεν τους εξευτελίζεις; Ποιανού ήταν αυτή η φαεινή ιδέα; Όποιου και να ήταν, καλό είναι να την επανεξετάσει…

Αν κανείς επιμένει να επιθυμεί την επί τόπου διάγνωση της επάρκειας των κριτών, που καλεί, θα μπορούσε να σερβίρει τα δύο όμοια κρασιά και να μην το ανακοινώσει ενώπιων των υπόλοιπων κριτών, διαφυλάσσοντας έτσι την αξιοπρέπεια όλων. Θα μπορούσε κανείς να το κάνει και να κρατήσει τα όποια συμπεράσματα για τον εαυτό του, προκειμένου να επανεξετάσει ποιους θα καλέσει την επόμενη φορά. Είναι δικαίωμα των διοργανωτών των όπου γης διαγωνισμών να αξιολογούν τους αξιολογητές, ουδείς είναι υπεράνω κρίσης, ουδείς είναι στο απυρόβλητο, αλλά δεν είναι δικαίωμα κανενός να ακυρώνει ενώπιων όλων ακόμη και τον πλέον άπειρο κριτή.

Αισθάνομαι άνετα να αναφέρω όλα τα πιο πάνω, γιατί δεν μιλώ από τη θέση του θιγμένου, μια και προσωπικά, όπως ήδη είπα, ήμουν σταθερός στις αξιολογήσεις μου. Όμως, σημασία δεν έχει να μιλάμε μόνο όταν προσωπικώς θιγόμαστε, όταν αισθανόμαστε προσωπικά μειωμένοι, μεγαλύτερη σημασία έχει να μιλάμε και να καυτηριάζουμε καταστάσεις και ενέργειες όταν άλλοι θίγονται και άλλοι ακυρώνονται, γιατί τότε ο λόγος μας αποκτά μεγαλύτερη βαρύτητα, καθώς δεν ελαύνεται από προσωπικά αλλά ευρύτερα κριτήρια.

30/03/2020