Ακτινογραφώντας τους διαγωνισμούς οίνων

Στο προηγούμενο σημείωμά μου μίλησα για τον Διεθνή Διαγωνισμό Θεσσαλονίκης και τον τρόπο που αυτός διοργανώνεται και εκτυλίσσεται στην ηρεμία και ομορφιά του Θερμαϊκού κόλπου. Εξήγησα πώς δοκιμάζονται τα κρασιά, με ποιον ακριβώς τρόπο, με ποια σειρά, σε ποια κάθε φορά ποσότητα και πώς, εν τέλει, καταλήγει η εκάστοτε κριτική επιτροπή στην απόδοση ενός βαθμού με βάση την εκατοντάβαθμη κλίμακα. Πώς, δηλαδή, αποδίδονται τα Χρυσά, Αργυρά και Χάλκινα μετάλλια του εν λόγω Διαγωνισμού, και όχι μόνο, βεβαίως. Το πρώτο ερώτημα που προκύπτει και είναι, κατ’ εμέ, το επουσιωδέστερο (υπάρχει και πιο ουσιώδες το οποίο θα δούμε σε επόμενα σημειώματα), είναι κατά πόσον στους διαγωνισμούς οίνων ανά την οικουμένη συμβαίνουν βαθμολογικές αστοχίες και άλλα ευτράπελα. Έγραψα ήδη, χωρίς όμως να προβώ σε ανάλυση και επεξήγηση των λόγων που αυτό συμβαίνει, ότι είναι πιθανότερο να ευνοηθεί ένα μέτριο κρασί σε κάποιον διαγωνισμό παρά να αδικηθεί ένας πραγματικά εξαιρετικός οίνος οποιασδήποτε κατηγορίας. Αυτό ακριβώς επιθυμώ να ξεδιαλύνω σήμερα, εξηγώντας γιατί ένα μέτριο, ενίοτε δε και κάποιο κακό, κρασί είναι πιθανό να αποσπάσει μια, μικρή ή μεγάλη, διάκριση, ενώ ένα καθόλα εξαίρετο δείγμα οίνου δύσκολα μπορεί να περιπέσει στην αφάνεια.

Ο χρόνος κρίσης ενός κρασιού σε κάποιον διαγωνισμό είναι συνήθως δύο με τρία, το πολύ, λεπτά, υπό οποιεσδήποτε συνθήκες κι αν αυτό δοκιμαστεί. Συχνά, λοιπόν, κάποια πιο αδρά σε χαρακτήρα κρασιά, με πιο πρόδηλα γνωρίσματα, όπως, λόγου χάρη, μεγάλο σώμα, ευνοούνται, καθώς εντάσσονται σε ένα έντονα ανταγωνιστικό περιβάλλον μέσα στο οποίο οι λεπτές αλλά υψηλής ποιοτικής στάθμης αρετές, όπως, επί παραδείγματι, η φινέτσα, μπορεί να περάσουν απαρατήρητες. Σκεφθείτε να έχει κανείς μπροστά του 17 κόκκινα της ποικιλίας Cabernet Sauvignon, τα οποία μάλιστα να έχουν οινοποιηθεί σε μάλλον θερμά κλίματα, όπως αυτά της Κύπρου, της Κρήτης ή της ημιορεινής Πελοποννήσου. Δεκαεπτά κόκκινα με στυφές τανίνες και υψηλό αλκοολικό τίτλο. Εκεί, ένα κόκκινο που ενδεχομένως θα παρουσιαστεί προς το τέλος της παρτίδας των 17, όταν η κούραση του ουρανίσκου από τη στυφότητα των προηγούμενων κρασιών θα βρίσκεται στο απόγειό της, και το οποίο θα διαθέτει μεγάλη συμπύκνωση, πολύ μεγάλη συμπύκνωση, αλλά την ίδια ώρα και εξαιρετικά στεγνές και μη δεκτικές σε εξέλιξη τανίνες, είναι πιθανό να εντυπωσιάσει με τον όγκο του και να διαλάθει την προσοχή των γευσιγνωστών το κακό τανινικό δυναμικό του ή αυτό το στυφό δυναμικό να θεωρηθεί αποτέλεσμα της κούρασης του ουρανίσκου και, πράγματι, η βαθμολογία που τελικώς το εν λόγω κρασί θα καταφέρει να αποσπάσει να είναι πολύ υψηλή. Το ίδιο κρασί, όμως, σερβιρισμένο μόνο του σε ένα δείπνο, όπου ο ουρανίσκος θα είναι ξεκούραστος και ο χρόνος άπλετος για να προβεί κανείς σε ασφαλή κρίση, δεν θα καταφέρει να εντυπωσιάσει κανέναν, ίσως και να επιστραφεί ως πολύ στεγνό και, γιατί όχι, ως απαράδεκτο.

Από την άλλη, ένα κρασί που είναι πραγματικά εξαιρετικό και το οποίο διαθέτει όλες τις ποιοτικές χάρες ενός σπουδαίου οίνου, αρωματική και γευστική φινέτσα, καθαρότητα, πυκνότητα, χαρακτήρα, διάρκεια, ένταση κτλ., πολύ δύσκολα θα περάσει απαρατήρητο από την κρίση όλων των γευσιγνωστών, ιδιαίτερα εάν αυτοί διαθέτουν επαρκή εμπειρία στο απαιτητικό άθλημα της γευστικής δοκιμής. Δεν είναι πολλοί όσοι δοκιμάζουν απολύτως αξιόπιστα, υπάρχουν όμως και είναι στο χέρι των διοργανωτών κάθε διαγωνισμού να τους εντοπίζει, αλλά και να τους πείθει κάθε φορά ότι η παρουσία τους στην κριτική επιτροπή είναι απαραίτητη. Τρόποι για τη διαπίστωση του ποιοι κριτές είναι σταθεροί και ποιοι όχι πάντα υπάρχουν, δεν πιστεύω όμως ότι είναι πάντοτε ορθοί και ευπρεπείς όσοι επιλέγονται. Αλλά, αυτό είναι ένα τελείως ξέχωρο θέμα για το οποίο θα μιλήσω στο επόμενο σημείωμά μου…

06/03/2020