Βγάλτε τη Νεμέα από τη σπηλιά

Εδώ στη γειτονιά μου, στην Αθήνα, στην οδό Ξενοκράτους, υπάρχει μία κάβα που δραστηριοποιείται για αρκετά χρόνια, Wine Box, το όνομά της. Περνώντας από εκεί, είπα να ρίξω μία ματιά, μήπως κι έχει προκύψει κάποια καινούργια ετικέτα. Και, πράγματι, ο ιδιοκτήτης του καταστήματος μού πρότεινε μια ετικέτα, ονόματι Σπηλιά, η οποία τιμάται γύρω στα 13 με 14 ευρώ στο ράφι. Μη θέλοντας να δυσαρεστήσω τον καβίστα, πήρα το εν λόγω κρασί, μαζί με μία ακόμη φιάλη, για την οποία θα μιλήσουμε εν ευθέτω χρόνω.

Καθώς λόγοι υγείας δεν μου επιτρέπουν, επί του παρόντος, να δοκιμάζω κρασιά, θα ασχοληθώ με την ετικέτα αυτή καθεαυτή και την εν γένει φιλοσοφία της, αφήνοντας το γευστικό κομμάτι για τις μέρες που έπονται. Στην εμπρόσθια ετικέτα, το κύριο θέμα, αυτό, δηλαδή, που είναι γραμμένο με τη μεγαλύτερη σε μέγεθος και ένταση γραμματοσειρά, είναι το όνομα «Σπηλιά». Τι εστί Σπηλιά; Είναι λέει το όνομα ενός από τους αμπελώνες από τους οποίους το κρασί προέρχεται. Μάλιστα. Αμέσως πιο κάτω από το Σπηλιά αναγράφεται το εξής: 12 μήνες σε βαρέλι. Γιατί αναγράφεται αυτό; Προφανώς, διότι ο παραγωγός θεωρεί ότι προσθέτει κύρος στο κρασί του, ανεβάζοντάς το στα μάτια του καταναλωτή, με το να δηλώνει πως αυτό ωρίμασε για έναν χρόνο σε βαρέλι. Αν, όμως, κοιτάξει κανείς όλα τα μεγάλα κρασιά της οικουμένης, λευκά και κόκκινα, δεν θα βρει σε κάποιο από αυτά τέτοιες δηλώσεις, καθώς το βαρέλι θεωρείται ένα από τα πολλά στοιχεία που συμβάλλουν στην τελική ποιότητα, πάντως, σε καμία περίπτωση δεν είναι το κυριότερο, οπότε η οποιαδήποτε «περήφανη» διαφήμισή του επί της εμπρόσθιας ετικέτας θεωρείται, τουλάχιστον από τους γνωρίζοντες, μάλλον αστεία και ενδεικτική της έλλειψης αμπελοοινικής παιδείας.  

Υπάρχουν και χειρότερα, όμως. Το τοπωνύμιο Νεμέα, αυτό το ιστορικό μέρος, όπου η αμπελοκαλλιέργεια άνθησε και ανθεί, συνεπικουρούμενη από μία εξαιρετική ποικιλία οιναμπέλου, το γνωστό σε όλους μας Αγιωργίτικο, εμφανίζεται τυπωμένο, με μικρότερους χαρακτήρες από αυτούς που χρησιμοποιούνται για το όνομα-μάρκα, Σπηλιά, φανερώνοντας με έναν τρόπο τραχύ πως δεν έχουμε ακόμη καταλάβει τίποτα. Δεν έχουμε κατανοήσει πως υπάρχουν στην Ελλάδα κάποια ιστορικά αμπελουργικά τοπωνύμια, η Νάουσα, η Νεμέα, η Σαντορίνη, η Μαντινεία, αναφέρω μόνο τα σημαντικότερα, τα οποία δεν δικαιούμεθα να υποβιβάζουμε σε ρόλο κομπάρσου, εμπνεόμενοι, τάχα μου, όμορφα και πιασάρικα ονόματα, για τα οποία οι εμπνευστές τους αισθάνονται μάλιστα και υπερήφανοι!

Θέλω, όμως, να έλθω σε ένα άλλο σημείο. Αφού οι παραγωγοί μας δεν κατανοούν σε όλη του την έκταση το σφάλμα του να υποβιβάζουν το τοπωνύμιο και να το υποτάσσουν σε κάποιο όνομα-μάρκα, προτιμώντας να λένε το κρασί τους Χ ή Ψ κι όχι Νεμέα, γιατί το κράτος το επιτρέπει αυτό; Στο Chablis, λόγου χάρη, οι αρμόδιες αρχές θα επέτρεπαν σε κάποιον να ονοματίσει το Chablis που παράγει με κάποιο άλλο, άσχετο όνομα-μάρκα; Εδώ, στη χώρα αυτή, την Ελλάδα, γιατί επιτρέπεται η χρήση όλων αυτών των εξυπνακίστικων ονομάτων, που έχουν επιφέρει μεγάλη σύγχυση στο εντός και εκτός συνόρων κοινό; Πώς είναι δυνατόν, σε μία χώρα που δεν παράγει ούτε το ένα τοις εκατόν της παγκόσμιας οινοπαραγωγής να έχουμε χίλιες δυο ονομασίες για τα ιστορικά μας τοπωνύμια, ωσάν αυτό περί του οποίου ο λόγος, το τοπωνύμιο Νεμέα; Μία είναι κατά τη γνώμη μου η οδός, να θεσπιστούν ρητώς οι κανόνες βάσει των οποίων ένα κρασί από αυτές τις ιστορικές περιοχές θα ονοματίζεται. Να γίνει, με λίγα λόγια, υποχρεωτική η χρήση, ως κυρίαρχου στοιχείου, του τοπωνυμίου, το οποίο, με βάση τις επιταγές της νομοθεσίας, θα πρέπει να προτάσσεται με συγκεκριμένο, ελάχιστο μέγεθος χαρακτήρων, ενώ, την ίδια στιγμή, θα πρέπει να απαγορευθεί η χρήση οποιουδήποτε άλλου ονόματος, πέραν αυτού που αφορά στον παραγωγό. Ας φροντίσει το κράτος να βάλει μία κάποια τάξη, γιατί μόνοι μας, δυστυχώς, δεν μπορούμε.

10/07/2024