Ξέρουμε τι τρώμε;

Τα τελευταία χρόνια με απασχολεί πολύ, μα πάρα πολύ, το θέμα του φαγητού που καταναλώνουμε. Σχεδόν έντρομος στέκω και παρατηρώ τον κόσμο στην υπεραγορά, όπου ψωνίζω, να αρπάζει από το ράφι ό,τι του γυαλίσει ως συσκευασία ή ό,τι του κινήσει το ενδιαφέρον από οικονομικής άποψης. Πολύ πολύ σπάνια, κι αυτό δεν είναι σχήμα λόγου, βλέπω συμπολίτες μου να πιάνουν ένα τρόφιμο και να μελετούν τη συσκευασία, αναζητώντας τα συστατικά του, των οποίων την αναγραφή επιβάλλει η σχετική νομοθεσία. Μέσα στην τρεχάλα και το άγχος της καθημερινότητας ίσως, μέσα στη γενικότερη αδιαφορία του, μέσα στη γενίκευση που τα θέλει όλα ίδια, ίσως πάλι και μέσα στην εν γένει άγνοιά του, ο καταναλωτής καταναλώνει απλώς, χωρίς την παραμικρή μέριμνα εάν αυτό που θα βάλει στον οργανισμό του είναι τρόφιμο ή φαρμάκι.

Για να γίνω πιο συγκεκριμένος, θα αναφέρω ένα απλό παράδειγμα. Θα αναφερθώ σ’ ένα «αθώο» ψωμί, που μπορεί να μην αναγράφει στα συστατικά του κάποιο συντηρητικό, όπως η συντριπτική πλειοψηφία των άρτων, αλλά που στην ουσία κολυμπάει στα χημικά πρόσθετα. Θα αναφερθώ σε ένα ψωμί με τα εξής συστατικά: αλεύρι, μαγιά, αλάτι, φυτικά έλαια, νερό. Μία πρώτη ματιά στα εν λόγω συστατικά δεν προκαλεί ανησυχίες, κάθε άλλο, καθησυχάζει τον καταναλωτή, ο οποίος αναπαυμένος προχωράει στην αγορά του ψωμιού. Ας πάρουμε, όμως, τα συστατικά ένα προς ένα. Πρώτα, το αλεύρι, που είναι το βασικό υλικό για την αρτοποιία. Το 90% των αλεύρων, όμως, περιέχουν ένζυμα και ασκορβικό οξύ (Ε300), ενώ θα έπρεπε να περιέχουν μόνο το υλικό από το οποίο προέρχονται, φέρ’ ειπείν, το σιτάρι. Ρίξτε μια ματιά στα γνωστότερα άλευρα της αγοράς και θα δείτε ότι όλα σχεδόν περιέχουν ένζυμα, το είδος των οποίων δεν προσδιορίζεται, και ασκορβικό οξύ (το συντριπτικό μέρος της παγκόσμιας παραγωγής γίνεται στην Κίνα), το οποίο, παρουσιάζεται, παρακαλώ, ως βελτιωτικό αλεύρου! Πάμε τώρα στη μαγιά. Ακούει κάποιος «μαγιά» και σου λέει «καλό πραγματάκι» η μαγιά, πώς θα γίνει το ψωμί; Το βασικό, όμως, συστατικό στη μαγιά είναι η μονοστεατική σορβιτάνη, ένα πρόσθετο που παρασκευάζεται συνθετικά και που δεν χρειάζεται πιστεύω να μπούμε σε πολλές εξηγήσεις και λεπτομέρειες για το πόσο ωφελεί ή βλάπτει την υγεία μας. Να πάμε και στο φαινομενικά ηπιότερο και πιο αθώο όλων, το αλάτι. Τι έχει, μάνα μου, το αλάτι; Ε, αν δεν είναι καλής ποιότητας θαλασσινό, αλλά από αυτό που τα πλείστα αρτοποιεία, και όχι μόνο, χρησιμοποιούν, θα έχει μέσα Διοξείδιο του Πυριτίου (Ε551) και Σιδηροκυανιούχο Νάτριο (Ε535), ένα συνθετικό αντισβολωτικό, το οποίο εμποδίζει το αλάτι από το να σβολιάσει. Όσο δε για τα φυτικά έλαια, όλα αυτά δηλαδή τα κατά το πλείστον σπορέλαια κάθε λογής, τα οποία παράγονται με εντελώς χημικές μεθόδους, καθώς προκύπτουν από τον σπόρο (ενδοσπέρμιο) και όχι τον καρπό των φυτών, όπως, για παράδειγμα, το ελαιόλαδο, που είναι ουσιαστικά χυμός ελιάς, άστε το καλύτερα γιατί είναι τεράστιο το κεφάλαιο.

Με λίγα λόγια, λοιπόν, το συμπέρασμα είναι απλό και καταθλιπτικό κι έχει ως εξής: αγοράζεις ένα ψωμί με 4-5 αθώα φαινομενικά συστατικά, αλλά δεν γνωρίζεις ότι θα φας κι έναν σωρό άλλα, άκρως επικίνδυνα για την υγεία σου πρόσθετα, τα οποία η νομοθεσία δεν υποχρεώνει τον παραγωγό να αναγράφει. Ο παραγωγός, δηλαδή, είναι υποχρεωμένος να αναγράφει απλώς τη λέξη «μαγιά» επί της συσκευασίας του προϊόντος του. Τώρα, εάν η μαγιά έχει μέσα άλλα 10 χημικά πρόσθετα, ο παραγωγός δεν έχει υποχρέωση να τα διευκρινίσει. Κι έτσι είμαστε όλοι χαρούμενοι!

Το πρόβλημα, όμως, δεν τελειώνει εδώ, μακάρι να ήταν έτσι. Δεν τελειώνει, γιατί σας έφερα ως παράδειγμα ένα ψωμί με την πιο «αθώα» σύσταση. Κοιτάξτε κι ένα λιγότερο αθώο, από αυτά τα λεγόμενα «σλάις» ή «τοστ», με τα οποία ταΐζουμε καθημερινά τα παιδιά μας: Νερό, άμυλο καλαμποκιού, ηλιέλαιο, ρυζάλευρο, ζάχαρη, ίνες ψύλλιου, διογκωτικά μέσα: διφωσφορικό δινάτριο, δισσανθρακικό νάτριο, πηκτωματογόνο: υδροξυ-προπυλο-μεθυλική κυτταρίνη, κόμμι γκουάρ, μαγιά, γαλακτωματοποιητής: μονο και διγλυκερίδια των λιπαρών οξέων, αρωματικές ύλες, πρωτεΐνη σόγιας, εκχύλισμα μαγιάς.

Πώς σας φαίνεται;

22/12/2023