Η Κύπρος που εκπνέει

Η σύζυγός μου είναι σύμβουλος Γεωγραφίας στο Παιδαγωγικό Ινστιτούτο Κύπρου, που εκπνέει. Στα πλαίσια της εργασίας της μετέβη στο μάλλον άσημο χωρίον της Αναφωτίας στη Λάρνακα. Στην Αναφωτία, που κι αυτή εξέπνευσε κι έγινε εσχάτως Αναφωτίδα, στο πλαίσιο μιας ακατάληπτης εις εμέ πράξης να αλλάξουν όνομα ουκ ολίγα χωριά και προάστια της νήσου, πήγα μία φορά προ επταετίας για να παρευρεθώ στην κηδεία του φίλου μου, γνωστού ζωγράφου, Στας Παράσκου, ο οποίος καταγόταν από το χωριό αυτό. Από τότε δεν ξαναπήγα. Επήγε, όμως, η σύζυγός μου, μαζί με δυο-τρεις άλλες, σχετιζόμενες με τη Γεωγραφία κυρίες, και τον υφυπουργό Τουρισμού, κ. Περδίο, για να απονείμουν το βραβείο για τον διαγωνισμό με θέμα «Κοπιάστε στην κοινότητά μας» στο Δημοτικό Σχολείο Αναφωτίας, το οποίο πρώτευσε ανάμεσα στις πολλές συμμετοχές ανά το παγκύπριο.

Εκεί, στο μικρό σχολείο της Αναφωτίας, έτυχαν μιας ιδιαίτερα θερμής φιλοξενίας από το προσωπικό, το οποίο είχε ετοιμαστεί καταλλήλως για την επίσκεψη του Υφυπουργού και την παραλαβή του πρώτου βραβείου. Παρών στην όλη εκδήλωση ήταν και ο κοινοτάρχης του χωριού, κύριος Σταύρος Καραγιώργη, που ετοίμασε, μαζί με τη διευθύντρια του σχολείου, κ. Ευγενούλα Χριστοφή, μερικά καλάθια με προϊόντα της Αναφωτίας, τα οποία παραδόθηκαν στη σύζυγό μου και στους υπόλοιπους επισκέπτες.

Το καλάθι έφθασε στο σπίτι. Ήταν ψάθινο τοπικό, όχι κινέζικο. Μέσα είχε επτά-οκτώ σφιχτόσαρκες ντομάτες, κόκκινες φωτιά σαν την Αναφωτιά, μυρωδάτες κι όχι ψεύτικες και πλαστικές ωσάν αυτές που μας σερβίρουν ολοχρονίς οι υπεραγορές και τα πλείστα μανάβικα. Πλάι στις ντομάτες δύο κουτιά με ντοματίνια κι ένα με αγγουράκια, όλα παραγωγής του χωριού. Παραδίπλα ένα μικρό καρπούζι που, όταν το έκοψα, έσταζε μέλι κι από πάνω ένα γυάλινο μπολ με σπιτικό γλυκό αμυγδάλου της κυρίας Σοφίας. Δίπλα στο γλυκό μία καινούργια πετσέτα με τετράγωνα μοτίβα, που προστάτευε από τον ατμοσφαιρικό αέρα ένα ψωμί. Άνοιξα την πετσέτα, έκοψα το ψωμί. Δύσκολα, καθώς ήταν τόσο πυκνό, τόσο αληθές, που θαρρούσες πως έρχεται από τους αιώνες, που το ζύμωσαν με αλεύρι του χωριού, που το έψησαν σε παραδοσιακό ξυλόφουρνο και το απέσπασαν από την γκάμα των ψωμιών και το κατέστησαν άρτο, αλλά άρτο πιο άρτιο και από τους αρτιότερους των άρτων. Μύρισα το ψωμί της Αναφωτίας και είπα στη σύζυγό μου, που κάτι σκαμπάζει από Γεωγραφία, ότι αυτό είναι η αληθινή Γεωγραφία, αυτό το ψωμί το πυκνωμένο από τους αιώνες, το εξαντλημένο από τους πυρωμένους ήλιους της κυπριακής γης, Γεωγραφία είναι αυτές οι ντομάτες που, κι αν τη Γη όλη γυρίσεις, όμοιές τους δεν θα βρεις, είναι αυτά τα καρπούζια που τα κόβεις και σταλάζουν ζάχαρη, είναι αυτά τα καρπίσματα του τόπου μας που τα παρατήσαμε και πιάσαμε να πουλάμε τουρισμό χωρίς ταυτότητα και υπηρεσίες και αέρα κοπανιστό.

Καθώς γράφω ετούτες τις ολίγες γραμμές, μία ευγενέστατη κυρία από γνωστό τηλεοπτικό σταθμό μού στέλνει μήνυμα, προσκαλώντας με να μιλήσω σε αμπελοοινικό συνέδριο που οργανώνεται για το «μπράντιγκ» του κυπριακού κρασιού, το μπράντιγκ! Κάθομαι και σκέφτομαι τι εστί άραγε μπράντιγκ; Θα μου πείτε, μεγάλη επιστήμη, δεν ξεύρεις εσύ από τέτοια, αυτά είναι δουλειά των μαρκετίαρς, των ειδικών. Το μπράντιγκ είναι επιστήμη σήμερα, δεν είναι παίξε-γέλασε. Θα σας πω, όμως, κάτι και πάρτε το όπως θέλετε, με αγάπη το λέω, με ηρεμία. Μπράντιγκ είναι να φτιάχνεις κάτι που έχει μέσα του δύο πράγματα: αλήθεια και ποιότητα. Κάνε ένα αυθεντικό κρασί, υψηλής ποιοτικής στάθμης, δεν πα να το βάλεις σε απλό μπουκάλι με μία πολύ απλή ετικέτα, θα βρει τον δρόμο του. Κάνε κι ένα Cabernet, δώσε του κι ένα σπουδαίο κι έξυπνο όνομα, βάλε τους καλύτερους σχεδιαστές να σου φτιάξουν λογότυπο, ετικέτα, βάλε τον κορυφαίο να σου γράψει κι ωραία λόγια επί της ετικέτας, κάνε τα πάντα, άμα το Cabernet σου δεν μπορεί να σταθεί πλάι στα καλά Μπορντό, άντε πλάι στα καλά ομοποικιλιακά της Χιλής με αξιώσεις, ποιοτικές ή τιμολογιακές, ανάλογα με την περίπτωση, τίποτα δεν μπορείς να επιτύχεις. Θα είσαι εσαεί ένας πτωχός και άσημος κομπάρσος, που θα πασκίζει να επιβιώσει ανάμεσα στους ωκεανούς των ανά την οικουμένη Cabernets.

Το είπε πολύ εύστοχα, άλλωστε, ο Τσαρούχης: Χρειάστηκε να ζήσω μερικά χρόνια στο Παρίσι, για να καταλάβω πως για να είμαι κοσμοπολίτης θα πρέπει να είμαι πρώτα Έλληνας.

01/06/2021