Το κρασί ως πρόσωπο

Εδώ και αρκετά χρόνια κρατάω στην κάβα μου τρεις φιάλες από το Gevrey Chambertin Les Murots του Domaine du Clos Frantin της οικογένειας Albert Bichot στη Βουργουνδία. Είναι της εσοδείας 2009, δώδεκα ήδη ετών, κι αναρωτιέμαι στ’ αλήθεια σε ποια κατάσταση να είναι σήμερα το κρασί. Αξίζει να το κρατήσω για λίγα ακόμη χρόνια στο κελάρι μου, μήπως έχει ήδη πιάσει κορφή, να έχει κουραστεί δεν το θεωρώ πιθανό… Θα περιμένω, αποφάσισα, εξάλλου, το 2009 γεννήθηκε η μεγάλη μου κόρη, ας το αναμένω ακόμη λίγο να το μοιραστώ μαζί της, όταν θα έχει αποφοιτήσει, συλλογίζομαι… Αίφνης, συνειδητοποιώ πως από τη μία φιάλη είχε ξεκολλήσει εντελώς η ετικέτα, ένεκα και της αυξημένης υγρασίας στο κελάρι μου. Σπάνια μου συμβαίνει κάτι ανάλογο, ίσως κι η κόλλα να μην έπιασε καλά επάνω στην ετικέτα και να συνέβαλε στην αποκόλληση από τη φιάλη. Εκνευρίστηκα ελαφρώς, έπειτα σκέφτηκα ότι δεν είμαι μάλλον στα καλά μου, να εκνευρίζομαι για μία ξεκολλημένη ετικέτα την ώρα που ο κόσμος χάνεται. Έτσι, απέσπασα από την κάβα τη φιάλη από την οποία είχε φύγει η ετικέτα και κινήθηκα προς την κουζίνα, όπου και άνοιξα το κρασί, προκειμένου να το απολαύσω συνοδεία ενός απλού, ως άρμοζε, πιάτου, αφήνοντας τον πρώτο λόγο στον οίνο που είχα ενώπιών μου.

Από την πρώτη μου επαφή μαζί του, κατάλαβα ότι είχα να κάνω με μία οινική μυσταγωγία καμωμένη στα ιερά χώματα της Βουργουνδίας. Το κρασί λειτούργησε από την πρώτη στιγμή ως βάλσαμο για την ψυχή μου, ένιωσα ως να ξανάνιωνα προς στιγμή, καθώς το βελούδο αυτό της βουργουνδέζικης γης, με τα λεπτεπίλεπτα και φίνα αρώματα κόκκινων λουλουδιών και φρούτων, με τις μεταξένιες τανίνες και την απερίγραπτη νοστιμιά εστερέωσε μέσα μου για πάντα τη βραδιά που το έπινα.

Όταν πια είχα σερβίρει το δεύτερο ποτήρι και εκοίταξα λοξώς προς τα δεξιά, όπου έστεκε γυμνή η φιάλη του κρασιού, είδα μπροστά μου έναν οίνο, έναν μεγαλειώδη οίνο, χωρίς πρόσωπο. Ένα λαμπρό κρασί από μια διάσημη αμπελουργική ζώνη, ένα κόκκινο των 50 με 60 ευρώ στο ράφι της κάβας, του οποίου η ταυτότητα είχε χαθεί, καθώς έστεκε μπροστά μου γυμνό, απροσδιόριστο, ωσάν ένα τυχαίο ποτό της σειράς. Εκείνη τη στιγμή συνειδητοποίησα στον απόλυτο βαθμό τι εστί η ετικέτα για έναν οίνο, και όχι μόνο, βεβαίως. Εκείνη την ώρα είδα καθάρια ότι χωρίς την ετικέτα του ένα κρασί είναι ένα κρασί, τίποτα περισσότερο. Ένα αγαθό χωρίς πρόσωπο. Κι όταν αποστερείς από κάποιον ή από κάτι το πρόσωπό του, την ταυτότητά του, είναι σαν να του αποστερείς το ίδιο το «είναι» του, είναι σαν να το αποκόπτεις από την ιστορία που κουβαλάει αιώνες μέσα του, είναι σαν να το υποβιβάζεις στην αξιακή κλίμακα και να το κατεβάζεις από το βάθρο στο οποίο βρίσκεται. Γι’ αυτό και χαλάστηκα όταν είδα το Gevrey Chambertin Les Murots χωρίς το πρόσωπό του, γι’ αυτό και θέλησα να επανατοποθετήσω στη φιάλη την ετικέτα του, να το επαναπροσδιορίσω πάλι, να το ανεβάσω στον θρόνο του, να μην το βλέπω όπως έβλεπε ο Γιάννης Γαΐτης τα ανθρωπάκια του, όλα ίσα κι όμοια, χωρίς ταυτότητα, άβουλα στρατιωτάκια ενός ισοπεδωτικού συστήματος.

Η ετικέτα, λοιπόν, το πρόσωπο του κρασιού, που πρέπει να το μορφώνουμε μετά από πολύ και σοβαρό προβληματισμό, με σύνεση, με ευλάβεια και με τόλμη μαζί.

20/03/2021