Τελικά, είμαστε Έλληνες;

Στο προηγούμενο σημείωμα της ηλεκτρονικής αυτής στήλης είχαμε σχολιάσει την απόφαση ενός οινοποιού της νήσου να περιγράψει, στην οπίσθια ετικέτα ενός από τα κρασιά του, τη γλώσσα μας ως «κατά βάση ελληνική». Η αναφορά αυτή με ξένισε και με στεναχώρησε, ωθώντας με να επισημάνω κάποια πράγματα περί γλώσσας.

Σήμερα, θα προεκτείνω το θέμα και θα θέσω το ερώτημα σε γενικότερο πλαίσιο, καθώς η ουσία του όλου ζητήματος δεν έχει να κάνει απλώς με τη γλώσσα αυτή καθεαυτή αλλά με το κατά πόσον είμαστε ή έστω αισθανόμαστε Έλληνες. Και λέω «είμαστε», καθώς μιλάω για τους εδώ συμπατριώτες μου, όχι μόνον τους οινοποιούς, αλλά όλους και όλες.

Είναι καλά γνωστό ότι οι απόψεις επί του θέματος, δυστυχώς, ποικίλλουν. Άλλοι δηλώνουν Έλληνες, άλλοι Κύπριοι, ό,τι κι αν αυτό σημαίνει, άλλοι τοποθετούνται κάπου στο ενδιάμεσο, άλλοι πάλι αισθάνονται πολίτες του κόσμου, μερικοί νιώθουν ολίγον Έλληνες, ολίγον Κύπριοι, ολίγον Άραβες, ολίγον Φράγκοι, ολίγον Άγγλοι, ένα, τέλος πάντων, κράμα λαών και πολιτισμών. Μερικοί, δηλαδή, επιχειρηματολογούν και λένε ότι αφού τόσοι και τόσοι πέρασαν και ρήμαξαν και χάλασαν τον τόπο ετούτο, είμαστε αναπόφευκτα ένα πολιτισμικό συνονθύλευμα. Άλλοι, πιο αγγλοτραφείς και αγγλοσπουδαγμένοι, αισθάνονται πιο άνετα ως μέλη της Κοινοπολιτείας και της διεθνώς ομιλούμενης αγγλικής γλώσσας. Άκρη δεν βγάζει κανείς εύκολα μέσα σε αυτό το χάος και τη γενικευμένη σύγχυση, τι να πεις και πώς να πείσεις ότι είμαστε Έλληνες, ακραιφνείς, ατόφιοι και αδάμαστοι, περήφανοι για το έθνος που έθρεψε και άνδρωσε και μεταλαμπάδευσε τον πολιτισμό σε όλη την πλάση.

Θα προχωρήσω, όμως, σε μία υπόθεση εργασίας, προκειμένου να ικανοποιήσω όλους εκείνους τους συμπολίτες μας, που ελπίζω να μην είναι παρά ελάχιστοι, που δεν αισθάνονται ακριβώς Έλληνες, αλλά μέλη του περήφανου και ανύπαρκτου έθνους των Κυπρίων! Ας υποθέσουμε, προς χάριν της συζήτησης, ότι, πράγματι, δεν είμαστε, οι κατοικούντες τη μεγαλόνησο, Έλληνες αλλά κάτι άλλο, κάτι το περίπου ελληνικό. Επειδή ζούμε στην εποχή του συμφέροντος και της αποθέωσης του κέρδους, θα πω, λοιπόν, ετούτο: έστω κι αν δεν είμαστε Έλληνες, δεν μας συμφέρει να το λέμε, πόσω μάλλον να το διατυμπανίζουμε. Και δεν μας συμφέρει να δηλώνουμε άλλη φυλή κι άλλη ταυτότητα, γιατί, την ώρα της δυσκολίας και του κινδύνου δεν θα έχουμε πουθενά να ακουμπήσουμε παρά στον ώμο και την αγκάλη του Έθνους, αλλιώτικα θα είμαστε από χέρι χαμένοι. Κι ας μην αρχίσουν κάποιοι να διερωτώνται κατά πόσον την ώρα της κρίσης το Έθνος θα σταθεί σύσσωμο παρά το πλευρό μας και θα ανασκουμπωθεί και θα πολεμήσει και θα θυσιαστεί γιατί, έστω κι αν δεν το πράξει τελικώς, ενδεχομένως και με δική μας ευθύνη, τουλάχιστον θα μπορούμε να τρέφουμε μία βάσιμη ελπίδα επιβίωσης. Γιατί κάθε άλλη ελπίδα βοήθειας πέρα από το εθνικό πλαίσιο των Ελλήνων αποτελεί απλώς μία χίμαιρα και μία οικτρή αυταπάτη.

28/03/2024