Μαντινείες: πόσες καλές υπάρχουν;

Όλοι όσοι καταπιανόμαστε με τα του εν Ελλάδι οίνου, γνωρίζουμε ότι οι βασικές, τρόπον τινά, ποικιλίες της χώρας είναι τέσσερις, δύο ερυθρές και δύο λευκές, δηλαδή, το Αγιωργίτικο, το Ξινόμαυρο, το Ασύρτικο και το Μοσχοφίλερο. Βεβαίως, τα τελευταία χρόνια άνετα θα μπορούσαμε να συμπεριλάβουμε στο πάνθεον των γηγενών κρασοστάφυλων κι άλλες ποικιλίες, όπως, επί παραδείγματι, τη Μαλαγουζιά, δεν θα ανοίξω όμως έτι περαιτέρω τη σταφυλική βεντάλια, προκειμένου να μην ξεστρατίσω από τον σημερινό μου σκοπό, που δεν είναι άλλος από τη Μαντινεία.

Πρωτίστως, να σημειώσω ότι, παρά την ενηλικίωση σε κάποιον βαθμό της ελλαδικής αμπελοοινικής σκηνής και παρά τα πολύ σημαντικά βήματα που έχουν σημειωθεί, πολλοί οινοποιοί της Μαντινείας επιλέγουν να προτάσσουν στην κύρια ετικέτα του κρασιού τους το όνομα της ποικιλίας, του Μοσχοφίλερου, ή να καταμερίζουν ισόποσα τη σημασία ποικιλίας και τοπωνυμίου στις φιάλες τους. Θα μου πείτε: και ποιο είναι το πρόβλημα; Τι Μαντινεία, τι Μοσχοφίλερο, το ένα και το αυτό δεν είναι; Εάν, μετά από τόσους κόπους και τόσες προσπάθειες είμαστε ακόμη καθηλωμένοι στο σημείο μηδέν, δηλαδή, στην άποψη που θέλει το τοπωνύμιο να υποτάσσεται στη ποικιλία οιναμπέλου, εάν παραμένουμε στη θέση του να θεωρούμε το μείζον (τοπωνύμιο) υποδεέστερο της ποικιλίας, τότε πιστεύω ότι δεν έχουμε μάθει τίποτα. Να το θέσω και αλλιώς: οφείλουμε, είτε πιστεύουμε ότι το οροπέδιο της Μαντινείας συμβάλλει στον χαρακτήρα των παραγόμενων κρασιών είτε όχι, να προβάλλουμε ως το μέγιστο όλων το τοπωνύμιο. Ακόμη, δηλαδή, κι αν θεωρούμε ότι η περιοχή της Μαντινείας δεν συμβάλλει καταλυτικά στον οργανοληπτικό χαρακτήρα των κρασιών, οφείλουμε, για λόγους μάρκετινγκ και στρατηγικής αντίληψης των πραγμάτων, να προτάσσουμε το όνομα Μαντινεία ως το πρώτιστο όλων, διότι, στο κάτω-κάτω, το Μοσχοφίλερο μπορεί κανείς να το πάρει και να το μεταφυτεύσει σε όλο τον κόσμο, η Μαντινεία όμως δεν έχει χαλκάδες να την πάρουν στον ώμο και να φύγουν.

Πέρα από την ονοματολογία των οίνων της Μαντινείας, θέλησα σήμερα να πω δυο λόγια για τη θαυμαστή αυτή αμπελουργική μας ζώνη, γιατί, ανοίγοντας μία φιάλη κρασιού μικρού παραγωγού της περιοχής, διερωτήθηκα ποιες είναι και πόσες πια οι καλές Μαντινείες. Είναι δέκα; Δεν είναι. Είναι 7-8; Δεν είναι. Είναι πέντε; Αμφιβάλλω. Πες τε μου ποιες είναι οι καλές Μαντινείες. Ονοματίστε τες. Θα εκπλαγείτε. Τα λέω αυτά, γιατί ενώ Νάουσες εξαιρετικής ποιότητας υπάρχουν πια αρκετές, που είναι ικανές να διαμορφώσουν μία κρίσιμη μάζα εκπροσώπων της συγκεκριμένης Ονομασίας Προέλευσης, ενώ καλές Σαντορίνες υπάρχουν πλέον πολλές και μάλιστα οικουμενικής ποιότητας, ενώ και σε αυτήν ακόμη τη Νεμέα βρίσκει κανείς, λιγότερα μεν, αλλά έναν ικανό αριθμό κρασιών, η Μαντινεία τι έχει; Πέρα από αυτήν του Τσέλεπου, που ξεχωρίζει, ίσως και του Νασιάκου, την οποία όμως πάει καιρός να δοκιμάσω, τι υπάρχει στ’ αλήθεια; Κάτι Μοσχοφίλερα δεξιά-αριστερά, που ούτε οι ίδιοι οι παραγωγοί τους δεν αισθάνονται ότι ανήκουν ψυχή τε και σώματι στη Μαντινεία. Το αισθάνεσαι, το ψηλαφάς πιάνοντας στα χέρια σου την ετικέτα του προϊόντος, σταφυλικός είναι ο στόχος όχι βιωματικός.

Λέμε για τη Μαντινεία πολλά και διάφορα, την υμνούμε για το ξέχωρο οικοσύστημά της και για τον λαμπρό σταφυλικό της εκπρόσωπο, πόσα όμως και ποια δείγματα πραγματικά εξαιρετικών της κρασιών έχουμε να επιδείξουμε;

15/05/2023