Κουμανδαρία: Έχει μέλλον;

Τρύγος στα Κουμανδαροχώρια

Πρώτα απ’ όλα, θα πρέπει να διασφαλιστεί αυτή η ίδια η παραγωγή της. Στο σημείωμα της προηγούμενης Κυριακής μιλήσαμε για την πρωτόγνωρη εγκατάλειψη και την εκτεταμένη ερήμωση στην περιοχή των Κουμανταροχωριών, όπου τα γερασμένα αμπέλια αρνούνται πλέον να δώσουν καρπό. Είναι λοιπόν έκδηλο πως οι αμπελώνες που παράγουν το κρασί, χρειάζονται επειγόντως αναφύτευση. Όταν μιλάμε για αναφύτευση εννοούμε την εκρίζωση των υφιστάμενων αμπελώνων του Μαύρου και του Ξυνιστεριού και την επαναφύτευσή τους  με νεαρά κλήματα των ίδιων ποικιλιών, οι οποίες βάσει των προνοιών της σχετικής νομοθεσίας, είναι οι μοναδικές που πρέπει να χρησιμοποιούνται για την παραγωγή του κρασιού.

Έχω προσφάτως μιλήσει για το θέμα με τον διευθυντή του Συμβουλίου Αμπελουργικών Προϊόντων (Σ.Α.Π.) κ. Γιαννάκη Γεωργιάδη, ο οποίος από πέρυσι έχει αναλάβει τα ηνία του Συμβουλίου. Όπως ο κ. Γεωργιάδης μου είπε, το Σ.Α.Π. έχει ήδη καταρτίσει σχέδιο παροχής κινήτρων για αναδιάρθρωση των ποικιλιών Μαύρο και Ξυνιστέρι στις περιοχές της Κουμανδαρίας. Έλαβα το σχέδιο, το οποίο έχω διεξοδικώς μελετήσει και μπορώ να πω πως κινείται, εν πολλοίς, προς τη σωστή κατεύθυνση.

Σκοπός του σχεδίου είναι η εκρίζωση 3060 σκαλών των ποικιλιών Μαύρο και Ξυνιστέρι και η αναφύτευσή τους με μια εκ των δυο ποικιλιών, νοουμένου ότι αυτή θα γίνει με βάση τα  σύγχρονα συστήματα αμπελοκαλλιέργειας, που περιλαμβάνουν εδαφικές ισοπεδώσεις, δημιουργία αναβαθμίδων και απόσταση φύτευσης τα 7Χ7 πόδια. Το σχέδιο επίσης σκοπεί στην εκρίζωση 905 σκαλών από διάφορες ποικιλίες, όπως η Μαλάγα, το Όφθαλμο, η Σουλτανίνα, το Παλομίνο κ.α., που βρίσκονται διεσπαρμένες  στην περιοχή της Κουμανδαρίας και οι οποίες θα πρέπει να αντικατασταθούν  από τη γηγενή ποικιλία Ξυνιστέρι.

Οι αμπελουργοί που θα αποφασίσουν  να προχωρήσουν  στην αναφύτευση των αμπελώνων τους – προτεραιότητα θα δοθεί σε όσα αμπέλια φυτεύθηκαν πριν το 1980 – θα λάβουν χρηματικό βοήθημα του ύψους των £687 ανά σκάλα, ποσό που καλύπτει το 75% της δαπάνης αναφύτευσης και το οποίο θα πρέπει να θεωρείται αρκετά σημαντικό.

Όπως μάλιστα η στήλη έχει εγκύρως πληροφορηθεί, το Σ.Α.Π. είναι επίσης διατεθειμένο να παραχωρήσει δωρεάν δικαιώματα φύτευσης σ’ όσους επιθυμήσουν να επενδύσουν στη ζώνη της Κουμανδαρίας μέχρι την 1η Μαΐου, ημερομηνία κατά την οποία μια τέτοια σημαντική διευκόλυνση δεν θα μπορεί πλέον να γίνεται.

Δράττομαι της ευκαιρίας – που η δωρεάν παραχώρηση δικαιωμάτων φύτευσης  προσφέρει – για να υπεισέλθω στο μεγάλο ζητούμενο, που δεν είναι άλλο από την εμπλοκή σοβαρών επενδυτών στο παιγνίδι της Κουμανδαρίας, οι οποίοι «θυσιάζοντας» κάποια εκατομμύρια λίρες θα αποφασίσουν τώρα – γιατί τώρα είναι η στιγμή – να επενδύσουν σ’ ένα προϊόν απίστευτης εμπορικής εμβέλειας ανά το παγκόσμιο. Λέω «τώρα» γιατί η ευκαιρία  που  κτυπάει την πόρτα τους είναι διπλή, καθώς από τη μια θα μπορούν να αγοράσουν ευκολότερα γη, λόγω της εκτεταμένης εγκατάλειψης που παρατηρείται, εξασφαλίζοντας συνάμα δωρεάν δικαιώματα φύτευσης, ενώ από την άλλη, θα είναι σε θέση να καρπωθούν σημαντικότατη επιχορήγηση, του ύψους του 40% επί της ολικής δαπάνης από τα ευρωπαϊκά κονδύλια που θα δοθούν στο πλαίσιο του Σχεδίου Αγροτικής Ανάπτυξης.

Για να είναι όμως κάτι τέτοιο βιώσιμο, θα πρέπει να αλλάξουν δυο πράγματα, πέραν βεβαίως από την εκ των ων ουκ άνευ αναφύτευση των αμπελώνων. Πρώτον, θα πρέπει το κράτος να προωθήσει κάποιες αλλαγές στο περιεχόμενο της νομοθεσίας που αφορά στην Κουμανδαρία. Επιτακτικότερη φαντάζει η αλλαγή που θα πρέπει να γίνει στο θέμα της απαγόρευσης της άρδευσης των αμπελώνων, η οποία αν δεν αρθεί ή αν δεν αντικατασταθεί από μια σχετική πρόνοια που θα μιλά για ελεγχόμενη άρδευση, είναι βέβαιο πως θα αποτελέσει τροχοπέδη σε οποιονδήποτε επίδοξο επενδυτή, καθώς η απαγόρευση του ποτίσματος οδηγεί σε εξαιρετικά μικρές αποδόσεις, οι οποίες καθιστούν τη βιωσιμότητα της οιασδήποτε επένδυσης προβληματική.

Και δεύτερο. Έχω την ισχυρή πεποίθηση πως το τελικό προϊόν θα πρέπει να εμφιαλώνεται σε ένα πιο «οινικό» μπουκάλι από αυτό που κυκλοφορεί σήμερα, το οποίο είναι για σωρεία λόγων επιεικώς απαράδεκτο. Είναι απαράδεκτο γιατί πρωτίστως είναι ένα κοντοπάχουλο  μπουκάλι, με ασύμμετρη βάση που δεν του επιτρέπει να τοποθετηθεί πλαγιαστό είτε σε μια φυσική, υπόγεια κάβα, όπου οι φιάλες στοιβάζονται  η μια πάνω στην άλλη, είτε σε ένα ειδικό συντηρητή κρασιών που προσφέρει σήμερα η τεχνολογία. Με λίγα λόγια, αυτό το φαντεζί, όπως νομίζουν πολλοί, μπουκάλι δεν είναι διόλου πρακτικό. Βεβαίως, το σοβαρότερο ζήτημα που άπτεται του μπουκαλιού της Κουμανδαρίας είναι πως η θέα του δεν παραπέμπει σε κρασί αλλά σε λικέρ, καθώς το πρώτο πράγμα που έρχεται στο νου κάποιου που πρωτοβλέπει το προϊόν είναι μάλλον το Grand Marnier ή το Tia Maria, δυο από τα διασημότερα λικέρ στον κόσμο. Το χρησιμοποιούμενο μέχρι σήμερα μπουκάλι είναι επίσης πολύ μεγάλο, τόσο οπτικά όσο και από απόψεως  χωρητικότητας. Σήμερα, τα πλείστα επιδόρπια κρασιά – όπως η Κουμανδαρία – τείνουν  να εμφιαλώνονται σε μικρές και φίνες φιάλες των 375ml ή των 500ml. Ενδεικτικά αναφέρω το παράδειγμα των ουγγαρέζικων Tokaji, των ιταλικών Vin Santo και των ελλαδικών Vinsanto.

Εμείς, βρε παιδιά, πάλι θα αποτελέσουμε εξαίρεση;