Οι προστάτες του κυπριακού κρασιού

Το θέμα δεν είναι άσχετο με τα όσα έγραψα την προηγούμενη Κυριακή. Έχει να κάνει και πάλι με τις τιμές πώλησης των κρασιών στο εστιατόριο. Αυτή τη φορά δεν θα καταφερθούμε ξανά εναντίον των καλών εστιατόρων της εκλεκτής αυτής νήσου, αντιθέτως, θα τους χειροκροτήσουμε σήμερα, για την προστασία που - χωρίς να το επιδιώκουν - προσφέρουν στο κυπριακό κρασί.

Θα μου πείτε: "Τι λες άνθρωπέ μου; Οι καλοί μας εστιάτορες νοιάζονται για το κρασί της χώρας;". Βεβαίως και νοιάζονται. Ρίξτε μια ματιά στις τιμές των οινοκαταλόγων και θα καταλάβετε τι εννοώ. Την επόμενη φορά που θα βρεθείτε σε κάποιο εστιατόριο, κοιτάξετε με προσοχή τις τιμές πώλησης των κυπριακών οίνων. Αμέσως μετά κοιτάξετε τις τιμές των εισαγόμενων. Δεν θα δυσκολευτείτε να καταλάβετε πως τα κυπριακά κρασιά τιμολογούνται με περισσότερη συγκράτηση, σε σχέση με τα ομότιμα της αλλοδαπής.

Τι εννοώ; Όταν, φερ'ειπείν, ένας εστιάτορας τιμολογεί το Βασιλικό, το οποίο αγοράζει χονδρικώς γύρω στα 4 ευρώ, είναι ικανοποιημένος εάν το πωλήσει 13 ή 14, άντε 15 το πολύ ευρώ. Όταν όμως έρχεται η ώρα να τιμολογήσει, λόγου χάριν, ένα Frascati (λευκό κρασί από την Ιταλία), το οποίο αγοράζει στις πλείστες των περιπτώσεων σε χαμηλότερη τιμή από το Βασιλικό (3-3,50 ευρώ), δεν ικανοποιείται ούτε με τα 13 ούτε με τα 14 ούτε με τα 15 ευρώ. Ζητάει 20, 22, συχνά 25, μερικές φορές περισσότερα.

Μια βαθύτερη ανάλυση της νοοτροπίας του Κύπριου εστιάτορα, και όχι μόνο, είναι αρκετή για να μας πληροφορήσει για τους λόγους για τους οποίους συμβαίνει αυτό. Ο Κύπριος εστιάτορας, στην πλειοψηφία των περιπτώσεων, δεν βρίσκεται στο επάγγελμα από μεράκι. Δεν βρίσκεται στην κουζίνα από αγάπη ή απύθμενη γαστροοινική γνώση. Βρίσκεται εκεί γιατί τον ώθησε η ανάγκη, ή η διάθεση για γρήγορο κέρδος. Κατά συνέπεια, αντικρίζει το επάγγελμά του τυχοδιωκτικά, πρόχειρα, πάνω απ' όλα ερασιτεχνικά. Σκοπός δεν είναι η ικανοποίηση του πελάτη, αλλά τα νούμερα και οι εισπράξεις. Συνεπώς, "ντρέπεται" ο Κύπριος εστιάτορας να τιμολογήσει ακριβά το Βασιλικό και κάθε άλλο κυπριακό οίνο, για τον απλούστατο λόγο ότι μπορεί να φανεί "κλέφτης" στα μάτια του πελάτη του, ο οποίος, όσο αρνί κι αν είναι, γνωρίζει λίγο-πολύ πόσο κάνει το Βασιλικό, αφού το συναντά καθημερινά στα ράφια της υπεραγοράς, του μπακάλη, του ζαχαροπλάστη, ακόμη και του περιπτερά.

Όταν όμως έρχεται η ευλογημένη ώρα τού Frascati, ο εστιάτορας της νήσου δείχνει την ευγενή καταγωγή του, αποδεικνύει και πάλι πως είναι Κυπραίος με τα ούλα του. Πατάει γκάζι και εκτινάσσει την τιμή, αφού οι πιθανότητες να γνωρίζει το θύμα την αληθινή εμπορική αξία των εισαγόμενων στη νήσο Frascati είναι ελάχιστες. Το ρισκάρει λοιπόν. Ποντάρει στο Frascati, που έχει πια δημιουργήσει μια αυτοκρατορία στο νησί.

Βεβαίως, δεν είναι μόνο αυτός ο λόγος. Μακάρι να ήταν μόνο αυτός. Υπάρχουν, βλέπετε, φίλοι αναγνώστες, και τα βαθύτερα αίτια μιας τέτοιας συμπεριφοράς. Ποια είναι αυτά; Η βαθύτερη, ανομολόγητη και εμποτισμένη στο "είναι" μας πίστη στο ξενικό. Η αυταπόδεικτη ανωτερότητα του εισαγόμενου, η λατρεία απέναντι στον οινικό εποικισμό, η ανεξάλειπτη ιδιότητα να είμαστε υποταγμένοι, ακόμη και σε τόσο απλά πράγματα όσο το κρασί. Νιώθουμε και εδώ την ανάγκη διαφέντευσης, καθώς πιστεύουμε πως ακόμη και όσα ξενικά είναι κατώτερα σε ποιότητα των δικών μας, δικαιούνται μια πιο "αξιοπρεπή" τιμολόγηση, δικαιούνται τη διάκριση από το δουλικό κυπριακό.

Αυτοί είμαστε. Προσδίδουμε αξία στο κακό εισαγόμενο και ευτέλεια στο - λίγο έστω - καλό κυπριακό κρασί. Αδυνατούμε, λόγω νοοτροπίας, έλλειψης γνώσης και ευρύτερου ερασιτεχνισμού να τιμολογήσουμε κάθε κρασί ανάλογα με την ποιότητά του και μόνο. Την ποιότητα, που αποτελεί τη μοναδική έντιμη βάση τιμολόγησης, την ποιότητα, που τόσο λείπει από αυτόν τον τόπο.

Βεβαίως, θα ήμουν άδικος αν δεν επεσήμαινα και τα θετικά της όλης υπόθεσης. Αν δεν έλεγα πως με τη στάση τους αυτή οι εστιάτορες του τόπου προστατεύουν, χωρίς να το θέλουν και χωρίς να το ξέρουν, το τοπικό κρασί αφού, με την επιμονή τους να τιμολογούν το εισαγόμενο προϊόν σε υψηλότερη τιμή, ωθούν τους Κύπριους στο να παραγγέλλουν κρασί από τον τόπο τους. Αλίμονο, να ερχόταν η στιγμή που το εισαγόμενο κρασί θα τιμολογείτο πάνω στην ίδια με το κυπριακό βάση. Τότε ήταν που δεν θα έπινε κανείς ντόπιο οίνο, τότε ήταν που θα θρηνούσαμε το τέλος μιας αμπελοοινικής ιστορίας, που χάνεται στα βάθη των αιώνων.

Μέχρι τότε, το κυπριακό κρασί δικαιούται να αντικρίζει με αισιοδοξία το μέλλον, δικαιούται να ελπίζει σ' ένα καλύτερο αύριο. Οι προστάτες του είναι εδώ, και δεν θα ησυχάσουν αν δεν το δουν να ορθοποδεί και να υψώνει ανάστημα στους ακριβούς του αφέντες.