Περί καταστροφής και άλλων τινών

Διάβασα και πάλι τις ανησυχίες των φίλων οινοποιών στο νησί, οι οποίοι ανέλυαν τη δύσκολη, πράγματι, κατάσταση στην οποία ο κλάδος έχει περιέλθει. Άλλοι πιο συγκρατημένα κι άλλοι πιο γλαφυρά, επεξηγούσαν ότι, αν το κράτος δεν βοηθήσει, θα κινδυνεύσει κι αυτή ακόμα η επιβίωσή τους. Στην όλη συζήτηση μπήκαν και οι συνήθεις ύποπτοι, οι Κύπριοι βουλευτές, για να συνταχθούν με τους υπό κατάρρευση οινοποιούς και να ζητήσουν από το κράτος ενίσχυση. Διαβάζοντας όλες αυτές τις απόψεις και ανησυχίες των φίλων οινοποιών, αναρωτήθηκα για τρία πράγματα.

Πρώτο: Πόσο μεγάλη, πόσο συντριπτική είναι η ζημία που προέκυψε από την εν εξελίξει πανδημία, για να δικαιολογείται όλη αυτή η ανησυχία; Είναι όντως τόσο μεγάλη, που έχει εκθεμελιώσει κάθε επιχειρηματική βάση των οινοποιητικών μονάδων της χώρας; Δεν είμαι οικονομολόγος, είμαι εντούτοις ένας άνθρωπος που παρακολουθεί στενά το κυπριακό οινικό γίγνεσθαι για μία περίπου εικοσιπενταετία και μπορώ να βεβαιώσω το αναγνωστικό κοινό ότι οι επιτυχημένες οινοποιίες της χώρας έχουν, ή θα έπρεπε να έχουν, μία υγιή οικονομική βάση, καθώς οι πωλήσεις τους, τα τελευταία ειδικά έτη, εκτοξεύθηκαν σε βαθμό που δεν προλάβαιναν τη ζήτηση. Είχαν πρόβλημα διάθεσης των κρασιών τους τα καλά οινοποιεία μας μέχρι πρότινος; Δεν χρειάζεται να μπω σε ονόματα προκειμένου να πείσω, αλλά ανθηρή ήταν η πορεία των οινοποιητικών μας μονάδων κι αυτό αποδεικνύεται από πολλά γεγονότα, που δεν είναι της παρούσης να παραθέσω.

Δεύτερο: Είναι σε θέση τα οινοποιεία μας να αντέξουν τη ζημία αυτή; Μπορούν να χάσουν μία τουριστική σεζόν ή θα καταρρεύσουν ως χάρτινοι πύργοι, επειδή για ένα καλοκαίρι δεν θα έχουμε πολλούς τουρίστες παρά μόνο το ένα τρίτο ίσως των όσων είχαμε πέρυσι, ενδεχομένως και λιγότερους; Κι αν κάποια οινοποιεία δεν θα αντέξουν το πλήγμα αυτό της μίας τουριστικής χρονιάς, ποια είναι η δική τους ευθύνη απέναντι στο ενδεχόμενο κατάρρευσης; Έχουν ευθύνη που πορεύονταν στο μεταίχμιο μεταξύ επιβίωσης και πτώχευσης, μήπως η διαχείριση που εδώ και χρόνια ή δεκαετίες έκαναν θα έπρεπε να είναι διαφορετική;

Τρίτο: Ποιες είναι οι δυνατότητες του κράτους να στηρίξει εμπράκτως τις υπό κατάρρευση μονάδες; Αυτού του κράτους, που υποχρεώθηκε να στηρίξει, όσο μπορούσε, και τους μισθούς του ιδιωτικού τομέα, που κλήθηκε να στηρίξει όπως-όπως και στα γρήγορα τον τομέα της υγείας, που αναγκάστηκε να εγκαταλείψει, όπως όλα τα κράτη, τους οικονομικούς του σχεδιασμούς και να ρισκάρει να ξαναμπεί σε περιπέτειες και ασήκωτους δανεισμούς. Κι αν στο κράτος απέμειναν λίγες ακόμη εφεδρείες για ένα ενδεχόμενο δεύτερο κύμα της πανδημίας ή για μια άλλη δυσχερή κι απρόβλεπτη στιγμή, θα πρέπει τις όποιες αυτές δυνατότητες να τις εξανεμίσει σε επιχειρήσεις που βρίσκονται μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας;

Τα ερωτήματα είναι πολλά και δύσκολα, ο καθένας μπορεί να δώσει και τις δικές του απαντήσεις. Η θέση μου είναι μία και ξεκάθαρη: οι καλές οινοποιητικές μονάδες της χώρας αντέχουν την πανδημία και δεν θα πρέπει να ζητούν ενίσχυση, οι δε προβληματικές και παραπαίουσες οικονομικά θα πρέπει να βοηθηθούν μόνο εάν υπάρχει βάσιμη πιθανότητα ότι μπορούν να τα καταφέρουν και να διαγράψουν μια καλύτερη πορεία, αλλιώς ουδείς λόγος συντρέχει.

Τελικώς, οφείλω να ομολογήσω, ότι η πανδημία, πέρα από τις συσσωρευμένες και αναπάντεχες ζημιές που προκάλεσε, μας έδειξε και μας δίδαξε ξεκάθαρα κάτι: ότι πάντα πρέπει να είμαστε έτοιμοι για το έκτακτο και το απρόβλεπτο, για να μην σείονται τα θεμέλιά μας με το πρώτο του ανέμου φύσημα. Κι αυτό δεν είναι δίδαγμα για τους οινοποιούς μας μόνο, είναι δίδαγμα για όλους, ανεξαρτήτως επαγγέλματος.