Κρασιά για σαραντάρια

Είναι μέσα του Μάη, κάθομαι στο γραφείο και ο τόπος ζεματάει. Η αύρα του μεσημεριού με αναγκάζει να θέσω σε λειτουργία αυτό το ρημάδι το κλιματιστικό. Πατάω το «on» και, μερικά λεπτά αργότερα, αρχίζει το δωμάτιο να μυρίζει άσχημα, θυμίζοντάς μου πως το μηχάνημα χρειάζεται τον συνήθη, τακτικό καθαρισμό. Έχουμε γιομίσει την έρμη αστική ζωή μας με μηχανές και τεχνολογικά επιτεύγματα, που μας υπηρετούν και τα υπηρετούμε, συμπλέοντας σε ένα τεχνολογικό χάος. Καθώς σκέφτομαι όλα αυτά τα τεχνολογικά, διερωτώμαι πώς θα βγάλουμε το θέρος, όταν ο Μάης αλύπητα έχει μπει φορτσάτος, αδιαφορώντας για την καταστροφή που προκαλεί. Και, αβίαστα, οφείλω να πω, βρίσκω ενδιαφέρουσα την ιδέα να γράψω για τα κρασιά που θα μας κρατήσουν συντροφιά κατά το θερμό καλοκαίρι που μας έρχεται. Να μιλήσω για όλους εκείνους τους οίνους που μπορούν να καταναλωθούν ευχάριστα κατά το κυπριακό θέρος, γαληνεύοντας τις μέρες και τις νύχτες μας και προσφέροντάς μας, αν μη τι άλλο, μία κάποια παρηγορία.

Ποια είναι, όμως, τα γενικά χαρακτηριστικά των κρασιών που μπορούν να καταναλωθούν με ευχαρίστηση κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, όταν το θερμόμετρο θα κυμαίνεται περί τους 40 βαθμούς Κελσίου; Χαρακτηριστικό πρώτο: χαμηλή αλκοόλη. Ως γνωστόν, όσο πιο υψηλό αλκοολικό τίτλο διαθέτει ένα κρασί τόσο πιο χειμωνιάτικο και θερμαντικό είναι. Ως εκ τούτου, δεν αποτελεί πολύ έξυπνη επιλογή ένα κρασί, λευκό, ροζέ ή κόκκινο, με αλκοολικό τίτλο άνω του 13%. Ποια κρασιά, όμως, διαθέτουν χαμηλούς αλκοολικούς τίτλους; Συνήθως, όσα προέρχονται από ψυχρά κλίματα ή από ποικιλίες που εκ φύσεως δεν δίδουν υψηλόβαθμους οίνους. Χαρακτηριστικό δεύτερο: υψηλή οξύτητα. Με λίγα λόγια, ενώ μας ενδιαφέρει ο χαμηλός αλκοολικός τίτλος, την ίδια στιγμή ζητούμενο είναι η υψηλή οξύτητα. Σε τι χρειάζεται η ψηλή οξύτητα; Χωρίς αυτήν ένα κρασί, και ειδικά λευκό, είναι πλαδαρό έως αδιάφορο, άνευρο έως ψόφιο, ενώ, αντίθετα, η παρουσία ψηλής οξύτητας σ’ έναν οίνο συμβάλλει τα μέγιστα στη ζωηρότητά του, τη ζωντάνια του, στο νεύρο, την ένταση και τη δροσιά του. Η οξύτητα κάνει ένα κρασί να δείχνει δροσιστικό, ξεδιψαστικό, νευρώδες, ικανό να αντισταθεί στις υψηλές θερμοκρασίες, μα πάνω απ’ όλα ικανό να ταιριάξει με τα εδέσματα και τις γεύσεις του καλοκαιριού. Χαρακτηριστικό τρίτο: το χρώμα του κρασιού. Είναι σχεδόν αυτονόητο ότι με το καλοκαίρι, και δη το κυπριακό καλοκαίρι, δεν πολυταιριάζουν τα ερυθρά κρασιά, αν όχι όλα, τουλάχιστον τα πιο πλούσια, συμπυκνωμένα και παλαιωμένα από αυτά. Και δεν ταιριάζουν, όχι μόνο γιατί το καλοκαίρι τρώμε συνήθως ελαφρύτερα, αλλά και επειδή αυτά τα κρασιά δεν μπορούμε να τα καταναλώσουμε στους 8 περίπου βαθμούς Κελσίου, παγωμένα και δροσερά, θερμοκρασία στην οποία καταναλώνουμε τα λευκά και τα ροζέ, και, βεβαίως, γιατί αυτά τα πληθωρικά κόκκινα διαθέτουν συνήθως υψηλούς αλκοολικούς τίτλους που συχνά αγγίζουν ή προσεγγίζουν τους 14,5 με 15 βαθμούς.

Ώς εδώ όλα καλά, θέσαμε τις γενικές αρχές, ώρα να έρθουμε και στο διά ταύτα, κάνοντας συγκεκριμένες προτάσεις θερινών κρασιών. Ας αρχίσουμε από τη δική μας οινοπαραγωγή κι ας πάμε στα Ξυνιστέρια, που είναι σαφέστατα μια εξαιρετική επιλογή. Καλό είναι να προτιμήσουμε όσα από αυτά προέρχονται από αμπελώνες με μεγάλο υψόμετρο, όπως, για παράδειγμα, αυτά της Πιτσιλιάς, του Στατού-Άγιου Φώτιου, της Παναγιάς ή του Αφάμη ή, ακόμη, όσα προέρχονται από αμπελώνες που γειτνιάζουν με τη θάλασσα, η οποία μετριάζει τις θερμοκρασίες και δροσίζει τα κλήματα, όπως, λόγου χάρη, αυτά του Κάθικα. Αυτά τα Ξυνιστέρια, σε αντίθεση με όσα προέρχονται από χαμηλότερες αμπελουργικές περιοχές της νήσου, είναι κατά κανόνα πιο αρωματικά, πιο ισορροπημένα γευστικώς χάρη στη ζωηρή οξύτητά τους και, βεβαίως, πιο χαμηλόβαθμα σε αλκοόλη. Παγωμένα, στους 8 με 10 βαθμούς Κελσίου, μπορούν να συνοδεύσουν σαλάτες κάθε λογής, ψάρια και θαλασσινά, λευκά κρέατα ψημένα με απλό τρόπο ή μια πιατέλα με φρούτα εποχής και μαλακά τυριά. Από τον διεθνή αμπελώνα κορυφαίες επιλογές είναι τα γερμανικά, κυρίως, Rieslings, που, λόγω του ψυχρού κλίματος από το οποίο προέρχονται, σπάνια διαθέτουν αλκοολικό τίτλο που να ξεπερνάει τους 11 με 12 βαθμούς, συχνά δε η αλκοόλη τους κυμαίνεται στο 8 με 10%. Από τον ελλαδικό αμπελώνα προτιμήστε κάποιες μη βαρελίσιες Μαλαγουζιές και τους ορεινούς Ροδίτες ή μια Σαντορίνη δεξαμενής, με την τρομερή της οξύτητα και το ασύγκριτο νεύρο.

Τα ροζέ τύπου Προβηγκίας, είτε αυτά είναι όντως από την Προβηγκία είτε οινοποιούνται στη χώρα μας ή κάπου αλλού, είναι μία εξαίρετη επιλογή, αρκεί η αλκοόλη να είναι κρατημένη χαμηλά και η οξύτητα σηκωμένη ψηλά. Και επειδή δεν θέλω να αφήσω παραπονεμένους κάποιους αμετανόητους κοκκινάδες, θα τους προτείνω ένα τοπικό Pinot Noir, το πρώτο που κυκλοφόρησε στο νησί μας, ονόματι Δέλεαρ, από τον αεικίνητο και νευρώδη Χρήστο Βασιλειάδη στα Χανδριά. Ελαφρύ, με εφηβική οξύτητα και αλκοολικό τίτλο στο 11%, καθώς τα νεαρά αμπέλια βρίσκονται στη Μαδαρή, είναι μια όμορφη επιλογή για το θέρος που έρχεται σαρωτικό. Ωραία είναι και τα μη βαρελίσια Ξινόμαυρα, τα φρέσκα και κερασένια Αγιωργίτικα, τα Cabernet Franc του Λίγηρα ή τα Pinot Noir δεξαμενής της Νέας Ζηλανδίας, γενικά, προτιμήστε ό,τι δεν έχει περάσει από βαρέλι κι ό,τι διαθέτει μια ικανοποιητική οξύτητα κι έναν πτωχό αλκοολικό τίτλο. Γιατί το καλοκαίρι ζητεί απλά κόκκινα κρασιά, όχι παλαίωσης, συμπύκνωσης και τέτοια. Να που και η απλότης έχει την ώρα και την αξία της!

27/05/2018